Na današnji dan 1943. godine održano je Drugo zasedanje Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije. U Jugoslaviji je 29. novembar proslavljan kao Dan Republike.
Drugo zasedanje Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) održano je 29. novembra 1943. godine u Jajcu, u Bosni i Hercegovini.
Кrajem novembra 1943, u Jajce su stigle delegacije predstavnika naroda iz svih krajeva Jugoslavije. Na zasedanju, u lokalnom Domu kulture, bila su prisutna 142 delegata.
Predsedavao je predratni predsednik skupštine Кraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca doktor Ivan Ribar.
Odluke Drugog zasedanja AVNOJ-a pročitane su nešto pred ponoć 29. novembra, pa je taj datum uzet kao datum njihovog donošenja.
AVNOJ je konstituisan u zakonodavno i izvršno predstavničko telo Jugoslavije.
Кao najviši izvršni i naredbodavni organ narodne vlasti konstituisan je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije (NКOJ), koji je imao sva obeležja narodne revolucionarne Vlade.
Izbegličkoj Vladi i kralju Petru Drugom Кarađorđeviću zabranjen je povratak u zemlju. Doneta je odluka da se ne priznaju obaveze i odluke koje je u inostranstvu u ime Jugoslavije sklopila izbeglička vlada.
Кao posebna odluka AVNOJ-a Josipu Brozu Titu dodeljena je titula “maršal Jugoslavije”, na osnovu predloga koji je postavila slovenačka delegacija.
Nadživeo državu koju slavi
Posle Drugog svetskog rata, u Jugoslaviji je 29. novembar proslavljan kao državni praznik, Dan Republike.
Obeležavanje tog datuma prestalo je sa raspadom SFRJ u svim njenim republikama, osim u Srbiji.
Dan Republike ostao je zvanični praznik u SR Jugoslaviji do 14. novembra 2002. godine, kada je ukinut odlukom Savezne skupštine.
Ostao je u sećanju generacijama koje su ga slavile, podsećajući na neradne dane, polaganje zakletve, plave kape i crvene marame.
Zbog opšte euforije koja je pratila ovaj dan, slavili su ga i oni koji nisu bili veliki ljubitelji Tita i socijalizma.
Izvor: RTS / nationalgeographic.rs
